KEWANGAN ISLAM KUNCI INOVASI UNTUK KEMAMPANAN EKONOMI

“Kita mempunyai pelbagai kontrak dan instrumen syariah, yang boleh disesuaikan dengan penyelesaian dan solusi yang boleh memenuhi keperluan pelbagai segmen masyarakat yang berbeza,” kata Gabenor Bank Negara Malaysia semasa ucaptama di Forum Kewangan Islam Kuala Lumpur 2023 bulan lepas.

Gabenor juga menyatakan yang terdapat peluang besar bagi kewangan Islam untuk menunjukkan peranan dan impak pemangkinnya dengan menggunakan sepenuhnya teknologi yang tersedia untuk inovasi kewangan dalam menangani keperluan negara yang semakin besar permintaannya merangkumi instrumen seperti sukuk, pembiayaan bersindiket dan pembiayaan berstruktur yang lebih bersekala besar.

Kewangan Islam boleh memainkan peranan penting dalam mempromosi inovasi untuk transformasi kemampanan ekonomi. Prinsip kewangan Islam yang berakar umbi dalam amalan beretika, bermoral dan patuh Syariah mampu menggalakkan kestabilan ekonomi, keadilan dan keadilan sosial.

Berikut ialah beberapa cadangan penulis di mana kewangan Islam boleh menyumbang kepada transformasi kemampanan ekonomi melalui inovasi:

Perkongsian Risiko dan Perkongsian Untung-Rugi:

Kewangan Islam menekankan konsep perkongsian risiko, seperti kontrak mudarabah dan musharakah. Ini menggalakkan usahawan dan perniagaan untuk berkongsi risiko dan ganjaran. Model sedemikian boleh memberi insentif kepada inovasi kerana usahawan lebih bersedia untuk mengambil risiko apabila mereka berkongsinya dengan pembiaya.

Pembiayaan Bersandarkan Aset:

Kewangan Islam bergantung kepada pembiayaan bersandarkan aset sebenar, di mana setiap transaksi kewangan mesti terikat dengan aset atau perkhidmatan yang produktif. Ini mengurangkan sikap hodoh bersifat spekulatif dan menggalakkan pelaburan dalam usaha niaga yang produktif dan mampan, seperti projek tenaga hijau dan pembangunan infrastruktur.

Etika dan Kemampanan:

Institusi kewangan Islam boleh memasukkan kriteria etika dan kemampanan apabila membuat keputusan dalam sesuatu pelaburan dan pembiayaan mereka. Ini menggalakkan perniagaan untuk mengamalkan amalan yang mampan dan bertanggungjawab dari segi sosial, yang membawa kepada inovasi dalam teknologi mesra alam dan inisiatif tanggungjawab sosial korporat.

Zakat dan Kewangan Sosial Islam:

Konsep Zakat (sedekah wajib) dan bentuk kewangan sosial Islam yang lain boleh dimanfaatkan untuk menyokong projek pembangunan mampan dan inovasi yang bertujuan untuk membasmi kemiskinan, penjagaan kesihatan, pendidikan, dan pembangunan infrastruktur.

Fintech dan Pendigitalan:

Institusi kewangan Islam boleh memanfaatkan teknologi kewangan (Fintech) untuk menyediakan perkhidmatan kewangan yang inovatif dan patuh Syariah. Ini boleh meningkatkan rangkuman kewangan, mengurangkan kos transaksi dan meningkatkan kecekapan operasi kewangan Islam.

Sukuk dan Kewangan Hijau:

Bon Islam (Sukuk) boleh diterbitkan untuk membiayai projek yang mampan dan mesra alam. Sukuk Hijau, khususnya, boleh menggalakkan inovasi dalam tenaga boleh diperbaharui, teknologi bersih dan pertanian mampan.

Pembiayaan Mikro Islam:

Institusi kewangan mikro Islam boleh menyokong perusahaan kecil dan sederhana (PKS) dan usahawan dengan cara yang sejajar dengan prinsip kewangan Islam. Ini boleh merangsang inovasi di peringkat akar umbi, memupuk pertumbuhan ekonomi dan kemampanan.

Perkongsian dan Kerjasama:

Institusi kewangan Islam boleh bekerjasama dengan organisasi global, kerajaan dan NGO untuk menggalakkan matlamat pembangunan mampan (SDG). Ini boleh memudahkan perkongsian pengetahuan dan akses kepada sumber, memacu inovasi dalam amalan mampan.

Dana Pelaburan Beretika:

Kewangan Islam juga boleh menawarkan dana pelaburan beretika yang mematuhi prinsip Syariah sambil menyokong perniagaan dengan rekod etika dan kemampanan yang kukuh. Ini boleh menarik pelabur berminat dalam kedua-dua pulangan kewangan dan kesan sosial dan alam sekitar yang positif.

Pendidikan dan Penyelidikan:

Institusi kewangan Islam boleh melabur dalam penyelidikan dan inisiatif pendidikan yang tertumpu pada kemampanan dan inovasi seperti geran-geran kepada para penyelidik di lima buah institusi pengajian tinggi yang berstatus “Research University” seperti Universiti Teknologi Malaysia. Dengan memupuk kumpulan pakar penyelidik dan pemimpin pemikiran, mereka boleh menyumbang kepada pembangunan penyelesaian inovatif untuk kemampanan ekonomi.

Kesimpulannya, kewangan Islam, dengan asas beretika dan patuh Syariah, boleh bertindak sebagai pemangkin kepada transformasi kemampanan ekonomi melalui produk kewangan yang inovatif, amalan pelaburan yang bertanggungjawab, dan promosi aktiviti perniagaan yang beretika, mesra alam dan bertanggungjawab secara sosial.

Penulis percaya dengan menyelaraskan kewangan Islam dengan prinsip kemampanan, ia mampu memainkan peranan penting dalam menangani cabaran global dan memupuk pertumbuhan ekonomi yang memberi manfaat kepada masyarakat secara keseluruhan.

Maqasid syariah yang diimpikan boleh dicapai dengan jaya.  - DagangNews.com

Dr Razli Ramli merupakan Pensyarah Kanan, Sekolah Perniagaan Antarabangsa Azman Hashim (AHIBS) Universiti Teknologi Malaysia dan juga Felo Adjung Institut Perbankan dan Kewangan Islam (IIiBF) di Universiti Islam Antarabangsa Malaysia

KLIK DI SINI UNTUK KOLEKSI ARTIKEL IKTISAD