PERKEMBANGAN BAIK INDUSTRI KEWANGAN ISLAM DI THAILAND

PENULIS memetik beberapa perkara penting tentang perkembangan kewangan Islam di negara jiran Malaysia, Thailand daripada kertas kerja yang dibentangkan oleh Dr. Chatchawan Niyomwittayanont yang bertajuk “Recent Developments in Islamic Financial Industry in Thailand’.

Kertas kerja ini dibentangkan di Muzakarah Cendikiawan Syariah Nusantara ke-17 di Singapura awal bulan Jun lepas.

Thailand adalah sebuah negara di Asia Tenggara, terletak di tengah-tengah Semenanjung Indocina. Muslim mewakili kumpulan agama kedua terbesar menyumbang 6.25% atau kira-kira 4.14 juta penduduk. Orang Melayu-Islam adalah kumpulan etnik yang terbesar dalam masyarakat Islam yang kebanyakannya tertumpu di selatan wilayah.

Sebagai Muslim, orang Islam Thai ingin mengamalkan kehidupan mereka mengikut ajaran Islam berhubung dengan transaksi kewangan. Ini membawa kepada penubuhan pelbagai jenis institusi dan instrumen kewangan Islam.

Industri kewangan Islam mula muncul pada tahun 1987 dalam bentuk koperasi Islam diikuti mengikut tingkap Islam konvensional (window banking) pada tahun 1998, cawangan penuh Islam di bawah bank konvensional pada tahun 2002, operasi penuh Islam oleh Islamic Bank of Thailand pada 2003.

Terdapat dana Islam pertama pada tahun 2004, penyedia takaful pertama pada tahun 2005, indeks Syariah dalam pasaran sekuriti pada tahun 2009, Amanah Leasing PLC. pada tahun 2010 termasuk Pemberitahuan dan Dekri Diraja mengenai Pengeluaran Sukuk dan Pengecualian Cukai pada tahun 2011-2012 dan yang terakhirnya Pengurusan Aset Bank Islam (IAM) pada tahun 2016.

Walaupun mempunyai potensi infrastruktur dan peluang untuk instrumen Sukuk, tiada terbitan yang diusahakan. Jumlah aset industri kewangan Islam meningkat 3.83% y-o-y untuk dicapai THB 129.63 bilion pada 2022, mencatatkan CAGR sebanyak 0.14% antara 2018 dan 2022.

Aset perbankan Islam menyumbang 61.80%, saham sektor Takaful 8.04%, saham IAM 15.19%, koperasi Islam berkongsi sekitar 10.03%, Amanah Leasing berkongsi 3.28% dan dana Islam berkongsi 1.66% daripada jumlah aset industri kewangan Islam.

Ekonomi yang lembap semasa pandemik COVID-19 memberikan sedikit kesan kepada prestasi industri tetapi industri masih mampu menyesuaikan diri dengan membuat beberapa keputusan ekonomi yang positif.

Industri memerlukan penuh sokongan daripada kerajaan dalam semua aspek operasi kewangan Islam terutamanya dalam isu cukai dua kali ke atas jual beli komoditi di bawah Murabahah dan urus niaga lain yang berkaitan untuk membolehkan institusi kewangan Islam berada pada tahap yang sama tahap persaingan dengan rakan-rakan konvensional mereka.

Industri memerlukan para pakar Syariah dan para pakar operasi kewangan Islam yang berkaitan dengan pihak pengurusan, kakitangan, pelanggan dan pengawal selia. Industri kewangan sebegini memerlukan badan Syariah berpusat untuk memastikan produk standard dan tadbir urus Syariah dipatuhi dengan baik.

Kewangan Islam di Thailand telah wujud dalam kelompok kecil tetapi telah berkembang daripada perkhidmatan yang biasa kepada segmen yang berpengaruh dalam landskap kewangan Thailand.

Model kewangan Islam bergantung kepada beberapa prinsip yang diperoleh daripada Undang-undang Syariah. Ia tidak terhad kepada risiko/ganjaran yang dikongsi, larangan faedah, larangan ketidakpastian/spekulasi, dan keperluan kehadiran fizikal untuk pemindahan wang.

Selain peningkatan kesedaran penduduk Islam yang mencari Instrumen kewangan patuh Syariah, keupayaan industri untuk menunjukkan yang lebih tinggi tahap kredibiliti etika telah memacu pertumbuhan sektor ini.

Walau bagaimanapun, pertumbuhan ini terus kekal sebahagian besarnya tertumpu kepada beberapa bidang kuasa dan hanya sekarang ia mula menembusi beberapa pasaran berpotensi baharu di seluruh negara.

Pasaran kewangan Islam negara telah berkembang pada kadar yang berubah-ubah, tetapi merekodkan CAGR sebanyak 0.14% antara 2018 dan 2022. Industri ini biasanya terjejas oleh pandemik COVID-19 sepanjang 2019-2020.

Pada 2022, aset kewangan Islam telah pulih dan berkembang 3.83% tahun ke tahun untuk mencapai THB 129.63 bilion, semakin meningkat selepas kemerosotan sebanyak -0.61% tahun ke tahun pada 2021. Pertumbuhan dicatatkan sebahagiannya disebabkan oleh pertumbuhan dua digit dana Islam dan pajakan Islam di 44.91% dan 12.45% masing-masing.

Dana Islam berkembang sebanyak 44.91% y-o-y kepada THB 2.15 bilion pada 2022 berbanding kenaikan 49.85% tahun sebelumnya. Kemudahan Islamik pajakan (Ijarah) meningkat 12.45% y-o-y kepada THB 4.25 bilion pada 2022 berbanding kenaikan 0.42% y-o-y pada tahun sebelumnya. Dana Islam dan pajakan Islam menyumbang 1.66% dan 3.28% daripada jumlah aset kewangan Islam.

Perbankan Islam yang menyumbang 61.80% daripada jumlah aset kewangan Islam berkembang pada kadar 4.5% y-o-y sepanjang 2022 untuk mencapai THB 80.11 bilion. Ia pulih selepas kelembapan perniagaan semasa pandemik COVID-19.

Sebaliknya, takaful yang menyumbang 8.04% daripada jumlah aset kewangan Islam meningkat 0.78% y-o-y kepada AS$10.43 bilion, kelembapan yang ketara selepas pertumbuhan ketara pada 7.80% pada 2021.

Institusi Kewangan Islam lain seperti koperasi Islam, Islam pajakan dan Pengurusan Aset Bank Islam, secara kolektif menyumbang 28.50% daripada jumlah aset kewangan Islam telah meningkat 1.51% tahun ke tahun kepada THB 36.94 bilion. Secara berasingan, jumlah aset koperasi Islam, pajakan Islam dan Aset Bank Islam Pengurusan meningkat masing-masing pada 5.69%, 12.45% dan -3.07%.

Penulis mengharapkan agar kewangan Islam di Thailand terus maju dan perkembangan ini dapat dimanfaatkan kepada rakyat Thailand terutama di selatan Thailand dan juga rakyat Malaysia di utara Semenanjung Malaysia. – DagangNews.com

Dr Razli Ramli merupakan Pensyarah Kanan, Sekolah Perniagaan Antarabangsa Azman Hashim (AHIBS) Universiti Teknologi Malaysia dan juga Felo Adjung Institut Perbankan dan Kewangan Islam (IIiBF) di Universiti Islam Antarabangsa Malaysia

KLIK DI SINI UNTUK KOLEKSI ARTIKEL IKTISAD