Mengenang keberanian Malbatt di Lubnan dan Bukit Golan

SAYA terus ke sempadan Israel dengan kawalan ketat tentera dan hanya melihat dari jauh. Saujana padang memisahkan, lalu saya teringat Malaysian Battallion (MALBATT) di Selatan Lubnan, di kawasan Bukit Golan. Mereka membawa misi Pasukan Interim Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu (UNIFIL).

Misi MALBATT 850 membuktikan kehebatan Angkatan Tentera Malaysia (ATM) sebagai pasukan pertahanan negara ke luar negara dan bukan hanya kisah dongeng dan rekaan pengkhayal.

Penglibatan MALBATT berterusan bukan sahaja membuktikan ATM sentiasa bersedia dan bersiap siaga untuk mengatur gerak pasukan  bagi memenuhi keperluan tugasan di luar tanah air.

MALBATT mencerminkan pengiktirafan dunia terhadap keupayaan dan kepakaran pasukan pertahanan dalam melaksanakan misi-misi pengaman.

Telah berjalan dengan lancar, kesiapsiagaan dan semangat yang begitu tinggi. Kontinjen di Kem Ma'rakah dan Kem Tibnin, dengan melaksanakan tugas operasi yang dikawal selia UNIFIL, seterusnya menguatkuasakan Resolusi 1701 PBB.

ATM sudah menghantar pegawai dan anggotanya bagi menyertai misi pengaman di Lubnan sejak 2007. Komposisi MALBATT 850 terdiri daripada pegawai dan anggota ketiga-tiga perkhidmatan ATM, Angkatan Bersenjata Diraja Brunei (ABDB) dan pegawai kewangan Kementerian Pertahanan.

Tempoh penugasan bagi setiap MALBATT 850 adalah selama 1 tahun. Buat masa sekarang hanya fasa 3 dan fasa 4 telah mencapai kemajuan berdasarkan Resolusi 1701 Majlis Keselamatan PBB daripada 5 fasa.

Bukit Golan

Saya terus ke Bukit Golan melihat dari jauh sempadan antara Israel dan Syria. Bukit Golan adalah dataran tinggi berbatu di Asia Barat yang ditawan oleh Israel dari Syria dalam Perang Enam Hari 1967. Masyarakat antarabangsa secara meluas menganggap Golan sebagai wilayah Syria yang dikuasai oleh Israel di bawah pendudukan tentera.

Ketinggian memberikan Israel titik pandang yang sangat baik untuk memantau pergerakan Syria. Topografi menyediakan penampan semula jadi terhadap sebarang tujahan tentera dari Syria. Golan  juga merupakan sumber utama air untuk kawasan gersang. Air hujan dari tadahan Golan mengalir ke Sungai Jordan.

Syria cuba untuk mendapatkan semula Golan dalam perang Timur Tengah 1973, tetapi telah digagalkan. Israel dan Syria menandatangani gencatan senjata pada tahun 1974 dan Golan telah agak tenang sejak itu.

Pada tahun 2000 sewaktu lawatan saya, Israel dan Syria mengadakan rundingan peringkat tertinggi mereka mengenai kemungkinan kembalinya Golan dan perjanjian damai. Tetapi rundingan itu gagal dan rundingan berikutnya juga gagal.

Israel mengatakan perang saudara di Syria menunjukkan keperluan untuk mengekalkan dataran tinggi sebagai zon penampan antara bandar-bandar Israel dan ketidakstabilan jirannya. Israel juga bimbang  Iran, sekutu Presiden Syria Bashar al-Assad, sedang berusaha untuk mewujudkan dirinya secara kekal di sempadan Syria untuk melancarkan serangan ke atas Israel.

Kedua-dua pihak mendambakan sumber air Golan dan tanah yang subur secara semula jadi. Syria menegaskan bahagian Golan yang dipegang oleh Israel kekal sebagai wilayah yang diduduki dan telah menuntut ia dikembalikan.

Lebih daripada 40,000 orang tinggal di Golan yang diduduki Israel, lebih separuh daripada mereka adalah penduduk Druze.

Druze adalah minoriti Arab yang mengamalkan cabang  Shiah Islam dan ramai penganutnya di Syria telah lama setia kepada rejim Assad.

Israel memberikan pilihan kewarganegaraan kepada Druze, tetapi kebanyakannya menolaknya dan masih mengenal pasti sebagai Syria. Kira-kira 20,000 lagi peneroka Israel juga tinggal di sana, kebanyakan mereka bekerja dalam pertanian dan pelancongan.

Sebelum meletusnya perang saudara di Syria pada tahun 2011, terdapat perselisihan yang tidak selesa antara tentera Israel dan Syria yang setia kepada Presiden Bashar al-Assad.

Tetapi pada 2014 pemberontak Islam anti-kerajaan menguasai wilayah Quneitra di sebelah Syria. Pemberontak memaksa tentera Assad berundur dan juga menghidupkan pasukan PBB di kawasan itu, memaksa mereka berundur dari beberapa kedudukan mereka.

Kawasan itu kekal di bawah kawalan pemberontak sehingga musim panas 2018, apabila tentera Assad kembali ke bandar Quneitra yang sebahagian besarnya musnah dan kawasan sekitarnya berikutan serangan yang disokong Rusia dan perjanjian yang membenarkan pemberontak berundur.

Tentera Assad kini kembali mengawal bahagian Syria di persimpangan Quneitra, yang dibuka semula pada Oktober 2018, manakala pasukan PBB masih menjalankan kerja-kerja baik pulih ke kedudukan yang terpaksa mereka tinggalkan beberapa tahun lalu.

Walaupun Israel memberi isyarat tidak akan menghalang kepulangan tentera Syria ke Quneitra, telah berulang kali menyatakan kebimbangan Assad mungkin menentang gencatan senjata PBB, atau membiarkan sekutu Hezbollah Iran dan Lubnannya ditempatkan di sana.

Pasukan Pemerhati Pemisahan PBB (UNDOF) ditempatkan di kem dan pos pemerhatian di sepanjang Golan, disokong oleh pemerhati tentera Pertubuhan Pengawasan Gencatan Senjata PBB (UNTSO).

Di antara tentera Israel dan Syria adalah kawasan pemisahan seluas 400 km persegi sering dipanggil zon demiliterisasi. Pasukan tentera kedua-dua negara tidak dibenarkan di bawah pengaturan gencatan senjata.

Perjanjian Pemisahan Pasukan pada 31 Mei 1974 mewujudkan Talian Alpha di sebelah barat kawasan pemisahan, di belakangnya pasukan tentera Israel mesti kekal, dan Talian Bravo di sebelah timur di belakang pasukan tentera Syria mesti kekal.

Memanjangkan 25 km di luar kawasan pemisahan di kedua-dua belah pihak ialah kawasan had di mana terdapat sekatan ke atas bilangan tentera dan bilangan serta jenis senjata yang boleh dimiliki oleh kedua tentera.

Terdapat satu titik persimpangan antara pihak Israel dan Syria, yang sehingga perang saudara Syria meletus pada 2011 digunakan terutamanya oleh pasukan PBB, sebilangan terhad orang awam Druze dan untuk pengangkutan hasil pertanian.

Lubnan dan Israel mungkin telah bersetuju mengenai sempadan maritim tetapi sempadan darat antara kawasan yang dikawal oleh kedua-dua negara, termasuk Bukit Golan, lebih mudah meletus pertempuran.

Ketegangan terutamanya berlaku di seluruh kawasan perkampungan Ghajar yang dibahagikan, Ladang Shebaa dan Bukit Kfar Chouba  semuanya terletak di kawasan kecil di sepanjang sempadan antara Lubnan dan Bukit Golan Syria.

Selepas Israel menyerang Lubnan semasa perang saudara yang terakhir, mula-mula menyerang pada tahun 1978 dan kemudian sekali lagi pada tahun 1982, terus menduduki wilayah di selatan Lubnan sehingga tahun 2000, apabila Israel mengumumkan penarikan diri.

Walaupun penarikan itu diperakui oleh PBB, Lubnan mempertikaikannya, dengan alasan bahawa Ladang Shebaa adalah sebahagian daripada wilayahnya, dan bukan sebahagian daripada Golan Syria, yang terus diduduki Israel.

Oleh itu, terdapat dua isu berasingan yang membawa kepada pertikaian semasa. Pertama ialah Israel menduduki Golan dan menganggapnya sebagai wilayahnya sendiri yang melanggar undang-undang antarabangsa.  Kedua ialah sudah wujud perselisihan fahaman yang sedia ada antara Syria dan Lubnan di atas sempadan, sebelum pendudukan Israel.

Saya terasa seperti tawanan dengan tentera Israel memandang dari jauh dan tentera Lubnan sentiasa siap siaga. Perang boleh meletus bila-bila masa dan saya terasa seram, terus balik ke Beirut. - DagangNews.com

 

Mohd Fudzail Mohd Nor telah aktif menulis di pelbagai medium termasuk sebagai kolumnis portal berita dan memenangi banyak hadiah sastera selama beliau berkelana di luar negara. Kolum Wainuiomata ini adalah bersempena nama bandar universiti beliau di New Zealand. - DagangNews.com

 

KLIK DI SINI UNTUK KOLEKSI ARTIKEL WAINUIOMATA