Pelabuhan Bintulu: Pelengkap strategi pembangunan ekonomi Sarawak

Pelabuhan Bintulu, yang dijadual diletakkan di bawah pentadbiran kerajaan Sarawak tidak lama lagi, bakal menjadi aset penting dalam melengkapkan strategi pembangunan ekonomi negeri terbesar di Malaysia ini.

Pelabuhan itu akan memainkan peranan penting dalam industri minyak dan gas, aktiviti pertengahan dan hilirannya, minyak makan, pangkalan bekalan yang dicadangkan, penggunaan dan penyimpanan penangkapan karbon serta pengeluaran hidrogen dan biofuel lain.

Terletak di pantai barat Sarawak, berhampiran bandar Bintulu, pelabuhan ini merupakan pintu masuk maritim utama ke Malaysia Timur, yang terdiri daripada wilayah Sabah, Sarawak dan Labuan.

Lebih 7,000 kapal melawat pelabuhan setiap tahun, dan ia mempunyai kapasiti pengendalian lebih daripada 69 juta tan dan lebih daripada 390 unit bersamaan dua puluh kaki (TEU).

Dikendalikan oleh Bintulu Port Sdn Bhd (BPSB), lokasi Pelabuhan Bintulu adalah penting kerana ia menghubungkan Pulau Borneo ke negara lain seperti Indonesia dan Filipina, di mana ia dijangka menjadi hab perdagangan LNG utama.

Kira-kira 76% daripada kargo yang dikendalikan di pelabuhan ini terdiri daripada pukal cecair. Ia juga telah menyaksikan pertumbuhan yang ketara dalam trafik kontena dalam beberapa tahun kebelakangan ini dan mengendalikan sekitar 348,000 TEU pada 2018.

Disebabkan kedudukannya yang strategik, Pelabuhan Bintulu dijangka muncul sebagai pusat perdagangan LNG yang penting di rantau ini.

Kemudahan pengendalian kontena dan dermaga minyak kini sedang diperluaskan. Tidak lama lagi, komposisi kargo baharu seperti yang mengandungi aluminium, pulpa dan kertas, biodiesel, hasil hutan hiliran dan hasil pertanian akan melalui Pelabuhan Bintulu.

Pelabuhan Bintulu adalah kemudahan pelbagai guna yang terdiri daripada tiga dermaga untuk mengendalikan kargo konvensional, dua dermaga untuk mengendalikan pukal dan pecah pukal, tujuh jeti untuk menampung kapal tangki LNG dan terminal kontena yang luas.

Kawasan pedalaman BPSB yang sedia ada menjangkau ke utara seperti Limbang dan Lawas di Sarawak dan ke Sabah dan Brunei.

Di arah lain (tenggara-timur), liputan BPSB meluas sehingga Pontianak di Kalimantan, Indonesia dan Kuching.

Milik Kerajaan Sarawak

Pada Januari 2024, mesyuarat Jawatankuasa Bersama Persekutuan-Negeri telah memuktamadkan keputusan untuk menyerahkan Pelabuhan Bintulu kepada kerajaan Sarawak pada 30 Jun 2024.

Sesuatu yang rumit pada dasarnya kerana Pelabuhan Bintulu dibina selepas Parlimen mengisytiharkan kawasan di Daerah Bintulu sebagai pelabuhan persekutuan melalui Akta Pelabuhan Persekutuan (Akta 217) pada 1981.

Berikutan penggubalan Akta ini, Pelabuhan Bintulu telah diisytiharkan sebagai pelabuhan persekutuan.

Parlimen kemudiannya meluluskan Akta Lembaga Pelabuhan Bintulu 1981 untuk membentuk Lembaga Pelabuhan Bintulu (BPA), yang ditugaskan membina, mengawal, mentadbir dan mengawal selia Pelabuhan Bintulu.

Dengan sasaran telah ditetapkan 30 Jun 2024, Jawatankuasa Bersama Persekutuan-Negeri telah bersetuju dengan gerak tindak iaitu Kementerian Pengangkutan akan membentangkan Rang Undang-undang untuk memansuhkan Akta Lembaga Pelabuhan Bintulu 1981 di Parlimen.

Kerajaan Sarawak pula akan menubuhkan Lembaga Pelabuhan Bintulu (Sarawak) di bawah Ordinan Pihak Berkuasa Pelabuhan Sarawak 1961 bagi memastikan operasi pelabuhan itu tidak terjejas atau terganggu semasa pertukaran status.

Faktor pengambilalihan

Pengambilalihan Pelabuhan Bintulu merupakan sebahagian daripada pelan strategik keseluruhan kerajaan Sarawak untuk membangunkan dan menyatukan semua pelabuhan negeri.

Ini sejajar dengan visi Premier, Tan Sri Abang Johari Tun Openg untuk membolehkan Sarawak merancang pembangunan pelabuhannya, memastikan setiap pelabuhan memainkan peranan yang berbeza dalam mempromosikan perniagaan dan perdagangan.

Selain Pelabuhan Bintulu, Sarawak juga memiliki pelabuhan Samalaju juga di Bintulu serta Tanjung Manis, Kuching, Miri dan Sibu.

Kerajaan Sarawak mahu kerajaan persekutuan menghentikan Pelabuhan Bintulu sebagai kemudahan persekutuan bagi membolehkan kerajaan negeri mempunyai pelan induk bagi pembangunan semua pelabuhan di Sarawak.

Ini akan memastikan setiap pelabuhan akan memainkan peranan khasnya sendiri dalam mempromosikan perdagangan dan perniagaan di samping meningkatkan ketersambungan perkapalan dengan hab pengangkutan dan logistik global utama yang lain.

Pengendali pelabuhan

Pelabuhan Bintulu dikendalikan oleh Bintulu Port Sdn Bhd, anak syarikat milik penuh Bintulu Port Holdings Bhd (BPHB) – sebuah entiti syarikat tersenarai, mengendalikan pelabuhan kontena terbesar di Sarawak dan Sabah, dengan kapasiti untuk mengendalikan 500,000 unit bersamaan dua puluh kaki atau TEU kontena setahun.

Kerajaan Sarawak mempunyai 39.717% kepentingan ekuiti dan merupakan pemegang saham terbesar dalam BPHB setakat 31 Dis 2022.

Pegangan saham tersebut dipegang oleh Setiausaha Kewangan Negeri Sarawak (26.674%) dan secara tidak langsung (13.043%) dalam Equisar Assets Sdn Bhd, unit milik penuh Equisar Sdn Bhd, yang seterusnya merupakan anak syarikat milik penuh Setiausaha Kewangan Negeri Sarawak.

Petroliam Nasional Bhd mempunyai 28.52% kepentingan dalam BPHB dan pemegang saham besar lain termasuk Kumpulan Wang Persaraan (Di-perbadankan) dan Kumpulan Wang Simpanan Pekerja.

Saham BIPORT

Lembaga Pengarah Bintulu Port Holdings Berhad dengan kod bursa BIPORT telah mengumumkan pembayaran dividen pada 28 Disember 2023, dengan pelabur menerima 3 sen sesaham, menjadikan jumlah keseluruhan dividen yang telah dibayar ialah 11 sen. Pembayaran ini bermakna hasil dividen ialah 2.7%, iaitu sekitar purata industri.

Saham BIPORT ini secara umumnya dianggap antara saham yang menguntungkan oleh para penganalisis pasaran.

“Kami suka melihat hasil dividen yang sihat, tetapi itu hanya membantu jika pembayaran boleh diteruskan. Dividen terakhir ini cukup mudah dilindungi oleh pendapatan Bintulu Port Holdings Berhad.

“Ini menunjukkan bahawa banyak pendapatan dilaburkan semula ke dalam perniagaan, dengan tujuan untuk memacu pertumbuhan,” kata Simply Wall Street.

“Melihat ke hadapan, pendapatan sesaham diramalkan meningkat sebanyak 56.5% pada tahun hadapan.

“Dengan mengandaikan dividen berterusan mengikut arah aliran terkini, kami berpendapat nisbah pembayaran boleh menjadi 28% menjelang tahun depan, yang berada dalam julat yang cukup mampan,” kata penganalisis itu lagi.

Saham BIPORT berada di paras RM5.75 sesaham ketika pasaran ditutup sempena Tahun Baru Cina, memberikannya permodalan pasaran sebanyak RM2.64 bilion. Cukup sihat! - DagangNews.com