INFLASI – PERKARA PENTING RAKYAT KENA FAHAM

Pada hari Sabtu 21 Disember 2024, penulis bersama Dr. Shahrul Azman (seorang daripada tokoh penganalisis ekonomi) telah bersama para pelajar MBA di Johor Baharu, membincangkan isu ekonomi berkaitan inflasi.

Berikut adalah sedikit kongsian jenis-jenis inflasi untuk pembaca.

Inflasi tolakan kos (cost-push inflation) di Malaysia sering dikaitkan dengan kenaikan kos input pengeluaran seperti bahan mentah dan tenaga.

Sebagai negara yang bergantung kepada import bagi bahan mentah tertentu, penyusutan nilai ringgit sering menyebabkan kos import meningkat.

Sebagai contoh, kenaikan harga minyak mentah global membawa kepada peningkatan kos bahan bakar, yang seterusnya meningkatkan kos pengangkutan dan logistik. Kesan rantaian ini menyebabkan harga barangan dan perkhidmatan turut meningkat, memberi tekanan kepada pengguna.

Kenaikan gaji minimum di Malaysia boleh menyumbang kepada inflasi tolakan kos apabila perniagaan memindahkan kos buruh yang lebih tinggi kepada pengguna melalui kenaikan harga barangan dan perkhidmatan, terutamanya dalam sektor perkhidmatan dan makanan.

Selain itu, gangguan rantaian bekalan seperti semasa pandemik COVID-19 juga meningkatkan kos pengeluaran, contohnya kekurangan semikonduktor yang menjejaskan industri automotif dan elektronik.

Dasar kerajaan seperti subsidi tenaga dan kawalan harga barangan asas membantu mengurangkan impak inflasi ini kepada pengguna.

Inflasi tarikan permintaan (demand-pull inflation) di Malaysia berlaku apabila permintaan terhadap barangan dan perkhidmatan melebihi penawaran.

Fenomena ini biasanya terjadi dalam keadaan ekonomi yang kukuh, apabila pendapatan isi rumah meningkat dan perbelanjaan pengguna bertambah.

Contohnya, selepas pelaksanaan program rangsangan ekonomi seperti Bantuan Prihatin Rakyat (BPR) dan pengeluaran KWSP semasa pandemik COVID-19, peningkatan perbelanjaan pengguna menyebabkan tekanan ke atas harga barangan, terutamanya barangan keperluan harian seperti makanan dan perkhidmatan.

Polisi monetari dan fiskal yang longgar, seperti kadar faedah rendah oleh Bank Negara Malaysia (BNM) untuk merangsang ekonomi pasca-pandemik, telah meningkatkan pinjaman dan perbelanjaan, mendorong lonjakan permintaan terhadap barangan seperti hartanah dan kenderaan.

Apabila penawaran gagal memenuhi permintaan ini, harga meningkat, mencetuskan inflasi.

Selain itu, pemulihan sektor pelancongan selepas pembukaan sempadan antarabangsa meningkatkan permintaan terhadap perkhidmatan hospitaliti dan makanan, menyumbang kepada kenaikan harga.

Untuk menangani inflasi tarikan permintaan, BNM perlu mengimbangi dasar monetari yang menyokong pertumbuhan ekonomi dengan langkah kawalan harga untuk melindungi pengguna.

Inflasi utama (headline inflation) di Malaysia merujuk kepada kadar inflasi keseluruhan yang mengukur perubahan harga barangan dan perkhidmatan, termasuk komponen yang tidak stabil seperti makanan dan tenaga.

Dalam konteks Malaysia, harga bahan api memainkan peranan besar dalam menentukan kadar inflasi utama. Sebarang kenaikan harga minyak global biasanya diterjemahkan kepada peningkatan harga bahan api domestik, walaupun dengan mekanisme subsidi kerajaan.

Sebagai contoh, lonjakan harga minyak mentah pada tahun 2022 akibat ketegangan geopolitik menyebabkan inflasi utama meningkat kerana kenaikan kos pengangkutan dan logistik.

Harga makanan, terutama barangan asas seperti beras, minyak masak, dan sayur-sayuran, merupakan faktor utama yang mempengaruhi inflasi di Malaysia.

Sebagai negara pengimport makanan, Malaysia terdedah kepada perubahan harga global dan gangguan rantaian bekalan, seperti yang berlaku semasa pandemik COVID-19, yang menyebabkan kenaikan harga barangan makanan walaupun terdapat kawalan harga dan subsidi kerajaan.

Inflasi utama digunakan untuk memahami tekanan harga dalam ekonomi, tetapi ia terdedah kepada turun naik harga bahan api dan makanan.

Oleh itu, BNM dan kerajaan menggabungkan analisis inflasi utama dan inflasi teras dalam dasar monetari dan fiskal untuk menangani kesan sementara faktor luaran sambil memastikan kestabilan harga jangka panjang.

Inflasi teras (core inflation) di Malaysia merujuk kepada kadar inflasi yang mengukur perubahan harga tanpa mengambil kira komponen yang sangat tidak stabil seperti makanan segar dan bahan api. Ia memberikan gambaran yang lebih tepat tentang tekanan harga asas dalam ekonomi.

Di Malaysia, inflasi teras sering digunakan oleh BNM untuk menilai trend inflasi jangka panjang dan merangka dasar monetari yang sesuai. Sebagai contoh, walaupun harga bahan api global meningkat, inflasi teras mungkin kekal stabil jika komponen harga lain dalam ekonomi tidak terjejas secara signifikan.

Permintaan domestik merupakan faktor utama yang mempengaruhi inflasi teras di Malaysia. Peningkatan pendapatan isi rumah dan perbelanjaan pengguna, terutama selepas pelonggaran sekatan pandemik, telah mendorong permintaan terhadap barangan dan perkhidmatan, seperti dalam sektor hospitaliti dan pendidikan, yang menyumbang kepada kenaikan inflasi teras.

Inflasi teras menjadi petunjuk penting bagi BNM dalam menetapkan kadar dasar semalaman (OPR). Kenaikan inflasi teras yang konsisten mencerminkan tekanan harga yang kukuh, mendorong BNM mengetatkan dasar monetari.

Sebaliknya, jika inflasi teras rendah walaupun inflasi utama meningkat, ia menandakan kenaikan harga bersifat sementara, membolehkan BNM mengekalkan kestabilan harga sambil menyokong pertumbuhan ekonomi.

Dasar monetari memainkan peranan penting dalam mengawal inflasi. BNM telah memilih untuk mengekalkan OPR pada paras semasa bagi memastikan kestabilan ekonomi dan menyokong pemulihan pasca-pandemik.

Pendekatan ini juga bertujuan mengekalkan keyakinan pelabur asing dan domestik terhadap ekonomi negara.

Strategi ini selaras dengan usaha kerajaan untuk mencapai keseimbangan antara kestabilan harga dan pertumbuhan ekonomi.

Selain itu, dasar fiskal yang inklusif melalui pelbagai subsidi dan insentif seperti kawalan harga barang asas dan bantuan kewangan kepada isi rumah berpendapatan rendah turut membantu meredakan tekanan inflasi.

Langkah-langkah ini memastikan bahawa golongan rentan tidak terbeban oleh kenaikan harga barangan keperluan, terutamanya dalam tempoh ketidaktentuan ekonomi global.

Apa yang boelh disimpulkan penulis, strategi dasar monetari dan fiskal yang seimbang adalah kunci dalam menguruskan inflasi di Malaysia.

Walaupun cabaran seperti kenaikan harga global dan gangguan rantaian bekalan wujud, pendekatan yang bersepadu oleh BNM dan kerajaan dapat membantu memastikan kestabilan ekonomi dan kesejahteraan rakyat.

Dalam konteks perkembangan terkini, kestabilan inflasi teras memberikan ruang kepada negara untuk terus mengukuhkan daya tahan ekonomi sambil memastikan pertumbuhan yang mampan. - DagangNews.com