PELANTIKAN dan peletakan jawatan juruaudit adalah rutin untuk perniagaan. Seksyen 281 daripada Akta Syarikat 2016 (CA2016) menyatakan juruaudit boleh meletakkan jawatannya dengan memberi notis peletakan jawatan kepada syarikat di pejabat berdaftar syarikat.
Tempoh jawatan juruaduit hendaklah tamat selepas 21 hari dari tarikh notis itu diberikan atau dari tarikh seperti yang dinyatakan dalam notis itu.
Walaupun kebiasaan memupuk kecekapan, ia juga menimbulkan rasa puas hati.
Oleh itu, syarikat digalakkan untuk menggilirkan firma audit mereka secara berkala sebagai sebahagian daripada amalan tadbir urus korporat yang kukuh.
Walau bagaimanapun, melihat juruaudit luar meletak jawatan sebelum tempoh mereka tamat tanpa petunjuk terlebih dahulu mungkin ada petanda berlaku perkara-perkara tidak betul.
Satu kejadian mengejutkan
Kes baru-baru ini yang menimbulkan keresahan dalam komuniti pelaburan ialah pengumuman oleh pemaju hartanah yang berpangkalan di Perak, YNH Property Bhd bahawa juruaudit luarnya, Baker Tilly Monteiro Heng PLT (Baker Tilly) memilih untuk tidak dilantik semula pada AGMpada 8 Dis 2023. Pengumuman itu dibuat selama tiga hari sebelum AGM.
Menariknya sebelum itu, Baker Tilly menyatakan kesediaan mereka untuk terus memegang jawatan seperti yang dinyatakan dalam Laporan Tahunan 2023 YNH dikeluarkan pada 30 Oktober 2023.
Peletakan jawatan itu menyebabkan YNH terpaksa menarik balik resolusi yang bertujuan melantik semula Baker Tilly sebagai juruauditnya dan memberi kuasa kepada lembaga YNH untuk menetapkan imbuhannya daripada Notis AGM ke-21.
Selepas itu, Baker Tilly tidak lagi memegang jawatan di AGM YNH menurut Seksyen 273(b) CA2016.
Penelitian MSWG
Semasa MSWG menyelidiki butirannya, peletakan jawatan Baker Tilly tidak semudah itu nampaknya.
Pertama, Baker Tilly sudah menyatakan hasratnya untuk terus memegang jawatan, menunjukkan firma itu memang bersedia untuk terus menjalankan peranan dan tugasnya, jadi mengapa peletakan jawatan secara mengejut di saat-saat akhir sebelum AGM?
YNH tidak menjelaskan sebab Baker Tilly peletakan jawatan dalam pengumumannya bertarikh 5 Disember 2023.
Kedua, pada 27 Oktober 2023, Baker Tilly mengeluarkan pendapat yang layak mengenai penyata kewangan YNH untuk tempoh 18 bulan berakhir 30 Jun 2023 berhubung dengan perkongsian kumpulan teroka (JV) dan kontrak pasang siap (turnkey) untuk kerja pembangunan hartanah.
Juruaudit tersebut menyerlahkan RM1.1 bilion yang telah dimasukkan dalam inventori YNH mengenai kontrak yang dibuat dengan pihak JV atau pemilik tanah. Sementara itu, RM97.5 juta telah dibayar kepada pemilik tanah dalam tempoh kewangan.
Selain itu, memandangkan Kumpulan telah tertakluk kepada pertanyaan dan penyiasatan oleh pihak berkuasa kawal selia berkenaan JV dan kontrak turnkey dalam tempoh kewangan tersebut, Baker Tilly berkata ia telah menjalankan prosedur audit lanjutan serta secara aktif terlibat dengan pengarah YNH dan jawatankuasa auditnya mengenai JV dan turnkey kontrak.
Walau bagaimanapun, ia tidak dapat memperoleh bukti audit mencukupi yang sesuai bahawa JV dan Kontrak turnkey yang dimeterai dengan pihak JV atau pemilik tanah masing-masing tidak berkaitan transaksi pihak memandangkan penyiasatan pihak berkuasa kawal selia yang berterusan dan semakan khas Kumpulan yang belum selesai.
Bendera merah?
Perletakan jawatan juruaudit luar secara mendadak pada pertengahan tempoh perkhidmatan mereka biasanya meningkatkan kebimbangan, terutamanya apabila penjelasan tidak mencukupi.
Selalunya, syarikat menawarkan penjelasan boilerplate, menegaskan bahawa juruaudit meletak jawatan secara sukarela. Kadangkala, penjelasan seperti kekangan tenaga kerja dan perselisihan pendapat mengenai yuran audit disebut.
Walau bagaimanapun, dalam banyak kes, penjelasan ini berfungsi untuk mengaburkan isu asas.
Sebagai contoh, pertimbangkan kes terbaru syarikat solar yang melaporkan rosot nilai bernilai ratusan juta sejurus selepas juruauditnya, yang telah berkhidmat adil lebih sedikit daripada setahun, meletak jawatan kerana "percanggahan pendapat mengenai yuran audit yang tidak munasabah."
Selepas itu, syarikat mengalami kerugian buat kali pertama sejak diumumkan. Ia mengambil enam bulan untuk melantik juruaudit baharu dan menukar tahun kewangannya, menggariskan gangguan yang disebabkan oleh perletakan jawatan.
Begitu juga, jangan kita lupa kisah yang melibatkan Serba Dinamik Holdings Berhad.
Bila KPMG PLT meletak jawatan berikutan keputusan Serba Dinamik untuk meneruskan tindakan undang-undang ke atas audit penting, ia menandakan masalah asas yang lebih mendalam.
KPMG menandai isu audit yang melibatkan transaksi lebih RM3.5 bilion di Serba Dinamik dan meletak jawatan sebagai juruauditnya pada 24 Jun 2021 selepas yang terakhir memfailkan tindakan mahkamah menentangnya.
Malangnya, Serba Dinamik, yang pernah menjadi kesukaan ramai pasaran saham, sahamnya digantung, dan ia kini menghadapi pembubaran, mencari kesatria putih untuk mengambil bahagian dalam penstrukturan semulanya.
Terdapat banyak luahan kekecewaan dalam kalangan juruaudit luar terhadap punca yang membawa kepada peletakan jawatan secara mendadak tetapi sebab di sebalik tindakan tersebut dikaburkan oleh justifikasi generik, mendakwa juruaudit meninggalkan secara sukarela.
Memandangkan peranan penting audit luaran sebagai penjaga dalam rangka kerja tadbir urus korporat, pihak berkepentingan betul-betul mengharapkan ketelusan berhubung keadaan sekitar perletakan jawatan juruaudit, sama ada daripada syarikat itu sendiri atau terus daripada juruaudit. - DagangNews.com