PENGHARAMAN tembakau yang dicadangkan oleh kerajaan sepatutnya melangkaui kawalan tembakau semata-mata, sebaliknya lebih ke arah masa depan bebas tembakau di mana produk tembakau komersial akan dihentikan secara berperingkat atau, penggunaan dan ketersediaannya dihadkan dengan ketara.
Tiada definisi tunggal bagi pengharaman (iaitu, kaedah atau pendekatan dasar) atau titik akhir (iaitu hasil yang khusus dan boleh diukur) telah muncul di sebalik semua perbincangan.
Tanpa pendekatan yang komprehensif, pendekatan pengharaman tembakau bagi individu berusia 18 tahun atau generation end game (GEG) kini hanya mengalihkan perdagangan tembakau ke dalam ekonomi hitam.
Permintaan dan penawaran akan didorong ke saluran haram, contohnya, orang muda akan membeli tembakau mereka secara dalam talian atau di pasaran gelap. Di bawah keadaan ini, perniagaan dan pekerjaan tempatan akan terjejas sementara orang ramai masih boleh mendapatkan tembakau.
Kos
Ya, merokok ada kos. Di Malaysia, kajian analisis kos telah menganggarkan bahawa jumlah kos penjagaan kesihatan tahunan yang dikaitkan dengan merokok berjumlah RM2.9b setahun.
Tetapi kawalan tembakau juga ada kos. Melaksanakan perundangan dan menyediakan mekanisme pemantauan serta penguatkuasaan untuk memastikan pematuhan, bukan sesuatu yang murah.
Pada 2014, Kerajaan Amerika Syarikat (AS) membelanjakan AS$250 juta untuk kempen pencegahan rokok `The Real Cost’ untuk menghentikan belia daripada merokok.
Ia bertujuan untuk mendidik lebih daripada 10 juta remaja berisiko di AS tentang kesan berbahaya daripada merokok, menjimatkan AS$180 bagi setiap dolar daripada hampir AS$250 juta yang dilaburkan dalam kempen tersebut.
Kempen ini mencapai 95% daripada sasaran audiens belia AS berumur 12-17 tahun dengan beribu-ribu mesej melalui platform TV, digital, sosial, iklan luar dan radio. Lebih daripada 21.9 juta belia telah meluangkan masa di TheRealCost.gov sejak pelancarannya pada 2014, dan 31.6 juta belia telah terlibat dengan FDA di media sosial.
Jadi apakah kos untuk melaksanakan dan menyediakan mekanisme pemantauan dan penguatkuasaan yang mampan untuk perundangan GEG di negara kita? RM250 juta setahun?
Butiran akta
Walaupun draf Akta itu masih belum didedahkan kepada umum, semua aspek mekanisme penguatkuasaan termasuk di mana terletaknya kuasa, struktur penalti – misalnya, struktur penalti bergraduat yang bermula dengan denda sederhana untuk kesalahan pertama dan menjadi lebih berat dengan setiap kesalahan berikutnya – dan orang dalam pertubuhan itu yang akan dihukum, hendaklah dipermudahkan kaedahnya dan dimasukkan ke dalam perundangan.
Perundangan yang lemah dan penguatkuasaan yang tidak berkesan cenderung menyebabkan pematuhan peruncit yang lebih lemah dan mempunyai kesan minimum terhadap kadar merokok belia.
Untuk menjadi berkesan, langkah perundangan untuk mengurangkan akses perlu dikuatkuasakan secara berkala bagi memastikan kadar pematuhan yang tinggi dan seragam supaya kanak-kanak di bawah umur tidak dapat mengelakkannya dengan membeli-belah di tempat lain.
Keberkesanan
Keberkesanan perundangan GEG amat bergantung kepada pelaksanaan perundangan dan tahap penguatkuasaan perundangan, iaitu dua aspek berbeza yang harus dibezakan oleh kerajaan.
Pelaksanaan merangkumi aktiviti pendidikan, penyebaran bahan kepada orang ramai dan membangunkan proses untuk memastikan pematuhan. Bentuk pelaksanaan yang tidak mencukupi boleh mengurangkan keberkesanannya.
Walaupun agensi kerajaan memainkan peranan utama dalam usaha pelaksanaan dan penguatkuasaan, penguatkuasaan harus melibatkan pihak berkuasa tempatan di mana mereka diberi tanggungjawab dan kuasa penguatkuasaan yang mencukupi untuk memantau dan dibenarkan membatalkan atau menamatkan lesen operasi/perniagaan dan dikenakan denda ke atas pesalah.
Penguatkuasaan adalah bahan kritikal untuk memastikan keberkesanan mana-mana usaha kawalan tembakau di peringkat bawah kerana ia mempunyai jangkauan yang jauh.
Banyak akta gagal
Perlu diingat bahawa banyak perundangan yang diluluskan di Malaysia gagal kerana pelaksanaan dan penguatkuasaan yang tidak berkesan di mana agensi kerajaan akan menyatakan kekurangan sumber yang mengakibatkan kelewatan dalam menguatkuasakan undang-undang dan kekeliruan dalam kalangan komuniti perniagaan.
Sumber yang tidak mencukupi juga bermakna agensi kerajaan dan pihak berkuasa lain yang berkaitan jarang melaksanakan inisiatif yang sistematik dan/atau proaktif untuk menguatkuasakan undang-undang tetapi sebaliknya bergantung pada "sistem" yang hampir secara eksklusif didorong oleh aduan.
Memandangkan keadaan ekonomi semasa negara, amat penting bahawa dana persekutuan untuk meningkatkan kesihatan awam adalah kos efektif dan cekap, dan garis panduan tersebut menetapkan ambang yang boleh diterima untuk penjimatan kos yang berkaitan dengan campur tangan kesihatan yang bertujuan mengurangkan kematian dan morbiditi.
Menilai kos utiliti dan pulangan pelaburan perbelanjaan kesihatan awam membolehkan penggubal dasar menentukan sama ada pelaburan ekonomi dalam kempen boleh dibenarkan oleh hasil kesihatan awam dan memberikan gambaran tentang potensi penjimatan kos hasil ini.
Tidak ada satu kesan sejagat sama ada perundangan GEG boleh mencegah atau mengurangkan penggunaan rokok oleh golongan muda dengan berkesan. Keberkesanan bergantung pada beberapa mekanisme dan keadaan.
Larangan penjualan tembakau kepada kanak-kanak di bawah umur biasanya digubal secara sinergi dengan polisi lain.
Masih belum ada kes yang berjaya di dunia yang mengaitkan penurunan umum dalam kelaziman merokok dengan larangan penjualan kepada kanak-kanak bawah umur, khususnya kerana keberkesanan kos campur tangan sedemikian tidak didokumenkan secara sistematik.
Walau bagaimanapun, kempen seperti The Real Cost telah terbukti berkesan dalam menghalang belia daripada merokok. Mungkin, kerajaan juga harus mempertimbangkan untuk mencontohi kempen sebegini. - DagangNews.com