Harapan tinggi untuk pembaharuan sektor awam - SERC

Matlamat yang ditetapkan dalam rangka kerja Ekonomi Madani, berpaksikan kepada dua tonggak utama: meletakkan Malaysia sebagai ekonomi terkemuka di Asia, dan meningkatkan kualiti hidup rakyat Malaysia.

Belanjawan 2025 telah keluar daripada tradisi, menarik perhatian besar kepada bidang khusus reformasi meliputi pembaharuan institusi, memerangi rasuah, Parlimen, perundangan serta pentadbiran dan institusi kerajaan.

Kerajaan telah memberikan komitmen untuk mengekalkan integriti, meningkatkan akauntabiliti, mengoptimumkan sumber dan meningkatkan kualiti perkhidmatan awam.

Jika kerajaan boleh menunaikan janjinya mengenai pembaharuan seluruh sistem, ia secara asasnya boleh mengubah model penyampaian institusi, dan perkhidmatan awam, menghasilkan penjimatan kos untuk negara dan juga memastikan pelaksanaan perbelanjaan pembangunan yang berkesan untuk hasil yang lebih baik.

Sektor swasta dan perniagaan juga akan mendapat manfaat dari segi pegangan yang lebih rendah dan kos tersembunyi, penjimatan sumber serta peningkatan dalam produktiviti.

Jumlah perbelanjaan mengurus dan pembangunan Kerajaan Persekutuan membentuk 20.2% daripada keluaran dalam negara kasar (KDNK) dalam Belanjawan 2025, manakala jumlah perbelanjaan perusahaan awam bukan kewangan yang disatukan membentuk 29.6% daripada jumlah KDNK.

Memandangkan peranan kerajaan dan saiz serta sumbangan sektor awam dalam ekonomi, ia mengesahkan keperluan untuk mempunyai tadbir urus yang baik.

Pembaharuan ekonomi, institusi dan kawal selia saling berkaitan dan memperkukuh satu sama lain untuk menyokong pertumbuhan yang mampan, menambah baik persekitaran perniagaan.

Tadbir urus yang baik, institusi yang dikendalikan dengan cekap dan kesinambungan serta kebolehramalan dalam dasar menawarkan persekitaran perniagaan yang baik yang meningkatkan daya saing, mengurangkan kos menjalankan perniagaan, membawa kepada pulangan pelaburan yang lebih baik.

Peraturan dan undang-undang yang berkesan dan pragmatik yang bergerak mengikut masa adalah penting bagi memastikan pasaran yang menggalakkan persaingan dan inovasi, melindungi masyarakat dan alam sekitar serta meningkatkan kehidupan.

Matlamat yang ditetapkan dalam rangka kerja Ekonomi Madani, berpaksikan kepada dua tonggak utama: meletakkan Malaysia sebagai ekonomi terkemuka di Asia, dan meningkatkan kualiti hidup rakyat Malaysia.

Kerajaan boleh mencapai sasarannya melalui ekonomi yang mantap dan pelaksanaan pelan strategik seperti Pelan Induk Perindustrian Baharu 2030, Pelan Hala Tuju Peralihan Tenaga Nasional, Pelan Tindakan KL20 dan Pelan Strategik Semikonduktor Negara.

Kementerian, institusi dan agensi yang melaksanakan peraturan dan peraturan mesti disokong oleh penguatkuasaan peraturan yang berkesan yang mudah dipatuhi oleh perniagaan, pelabur dan rakyat.

Permudahkan peraturan

Peraturan juga mestilah kos efektif dan tidak rumit untuk dikuatkuasakan. Kegagalan mencapai matlamat ini boleh menjejaskan ekonomi dan membantutkan usahawan.

Sebagai contoh, perundingan perniagaan yang tidak mencukupi untuk pembaharuan kawal selia boleh membawa kepada beban yang tidak wajar yang menyebabkan kebimbangan dan perbezaan pendapat.

Langkah-langkah yang direka dan dilaksanakan dengan buruk boleh menyekat inovasi sambil menghalang matlamat dasar.

Pembaharuan tadbir urus dan pengoptimuman sumber melibatkan usaha yang teliti dan tidak popular perubahan ekonomi dan institusi.

Ini termasuk menghapuskan pemikiran "kelayakan dan pergantungan" dan mengubah peraturan dan norma yang mengawal sektor awam.

Kita mesti terbuka kepada penyelesaian yang membina untuk membuang, membetulkan, merombak dan meningkatkan dasar dan peraturan yang tidak berfungsi dengan baik atau sudah lapuk.

Di bahagian atas agenda ialah membentangkan rang undang-undang Kebebasan Maklumat dan Perolehan Kerajaan, satu langkah positif untuk meningkatkan pemerkasaan dan kecekapan dalam sektor awam.

Malaysia membelanjakan lebih RM150 bilion, hampir satu perlima daripada jumlah KDNK, setiap tahun dalam memperoleh barangan dan perkhidmatan. Dipercayai 30% dapat dijimatkan jika pembaziran dihapuskan.

Salah urus dan penipuan dalam perolehan awam serta penyelewengan wang awam mempunyai akibat negatif yang besar kerana ia mengalihkan dana awam kepada projek yang tidak produktif, tidak sesuai dan tidak ekonomik.

Lebih teruk lagi, beberapa penyalahgunaan ini tidak dapat dikesan, mengakibatkan cukai tidak dibayar.

Rang Undang-undang Perolehan Kerajaan dipercayai akan memperkukuh Akta Kewangan Awam dan Tanggungjawab Fiskal 2023 untuk membantu mencapai sasaran fiskal dengan memastikan ketelusan dan persaingan terbuka dalam pelaksanaan tender serta meminimumkan ketidakcekapan.

Ketirisan

Banyak laporan tahunan ketua juruaudit telah mengesan isu berkaitan penyelewengan perolehan awam.

Ini termasuk pelbagai kejadian pembaziran, penetapan harga berlebihan, lebihan kos, kelewatan dan kualiti sub-standard dalam projek.

Keutamaan khusus belanjawan untuk memerangi rasuah ialah Akta Audit yang dipinda yang akan menggunakan pendekatan "ikut wang awam", membolehkan ketua juruaudit menjejaki keberadaan dana awam, termasuk bagi syarikat yang menerima jaminan kerajaan.

Ini akan memastikan pengurusan kewangan yang betul bagi projek pembangunan menggunakan pendekatan perkongsian awam-swasta (PPP) seperti yang digariskan dalam Pelan Induk Perkongsian Awam-Swasta (Pikas) 2030. Pikas menyasarkan untuk meningkatkan pelaburan swasta sebanyak RM78 bilion menjelang 2030.

Peruntukan sebanyak RM200 juta akan diberikan kepada Jabatan Audit Negara untuk meningkatkan pengauditannya terhadap hampir 2,000 syarikat dan entiti yang menerima peruntukan dan jaminan kerajaan.

Ini adalah langkah positif untuk menambah baik tadbir urus dan akauntabiliti dalam sektor awam.

Tindakan susulan tindakan tatatertib juga penting, termasuk memperluaskan kuasa juruaudit negara untuk membenarkan laporan terus kepada polis atau Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia (SPRM) apabila unsur jenayah ditemui.

SPRM akan diberi peruntukan RM360 juta untuk menyiasat dan mengambil tindakan untuk membawa pesalah ke muka pengadilan.

Rasuah seharusnya tidak mengambil bahagian dalam keputusan yang dibuat oleh birokrat dan pemimpin politik kerana sumber sektor awam mesti dibelanjakan dengan bijak untuk memaksimumkan kadar pulangan.

Mencapai sektor awam yang berkualiti tinggi harus diusahakan pada semua kos untuk mencapai hasil yang lebih baik untuk rakyat dan untuk menjimatkan masa dan mengurangkan kos untuk perniagaan.

Reformasi Perkhidmatan Awam

Sehubungan itu, kerajaan komited untuk melaksanakan reformasi perkhidmatan awam melalui Rang Undang-undang Komitmen Kecekapan Pentadbiran Awam dan garis panduannya mengenai tadbir urus badan berkanun persekutuan dan sekretariat untuk rasionalisasi badan berkanun persekutuan dengan fokus yang jelas untuk memperkemas birokrasi, mempercepatkan proses, mengurangkan pembaziran dan meningkatkan kecekapan.

Badan yang akan diselaraskan termasuk InvestKL Corp dan Lembaga Pembangunan Pelaburan Malaysia (Mida); Razak School of Government dan Institut Tadbiran Awam Negara; Perbadanan Pembangunan Halal dan Perbadanan Pembangunan Perdagangan Luar Malaysia (Matrade); Suruhanjaya Penerbangan Malaysia dan Pihak Berkuasa Penerbangan Awam Malaysia.

Perdana Menteri Datuk Seri Anwar Ibrahim berkata empat badan kerajaan yang ditugaskan untuk menarik pelaburan dan pelancongan akan berkongsi pejabat di luar negara mulai 2025, sebagai langkah membantu menjimatkan kos dan meningkatkan keberkesanan operasi.

Mereka ialah Kementerian Pelancongan, Kesenian dan Kebudayaan, Kementerian Pelaburan, Perdagangan dan Industri, Matrade dan Mida.

Kerajaan negeri dicadangkan boleh mengeluarkan garis panduan yang sama mengenai pengurusan dan tadbir urus bagi badan berkanun negeri yang masih belum memperkenalkan garis panduan ini.

Semua badan berkanun persekutuan kini diberi mandat untuk menubuhkan unit audit dalaman yang memberi tumpuan kepada mengurangkan lebihan kerja, meningkatkan kecekapan dan mengurangkan kos operasi.

Transformasi dan memodenkan penyampaian perkhidmatan memerlukan kepimpinan dan pengurusan yang dipacu keputusan atas ke bawah, kejelasan tujuan, sumber dan penglibatan orang ramai.

Walaupun menyepadukan teknologi baharu seperti kecerdasan buatan dan Data Besar telah membawa kepada cara yang berkesan untuk berinteraksi dengan rakyat dan perniagaan sambil mengurangkan kos dan lapisan proses kerajaan dan pihak berkuasa tempatan, melindungi privasi dan maklumat peribadi rakyat adalah tanggungjawab penting kerajaan memandangkan peningkatan risiko pelanggaran data.

Kerajaan bermula dengan usaha mengurangkan proses birokrasi melalui “Reformasi Karenah Birokrasi”, yang diterjemahkan kepada reformasi kerumitan birokrasi.

Pasukan Petugas Khas Pembaharuan Agensi (STAR), yang diketuai ketua setiausaha kerajaan, bertanggungjawab menyelaras usaha menangani isu seperti sekolah dan klinik usang, kesesakan di hospital dan kaunter imigresen, serta kemudahan menjalankan perniagaan.

Akhirnya, kerajaan akan membentuk Pasukan Petugas reformasi perundangan dengan peruntukan RM309 juta untuk menerajui kajian semula kira-kira 3,000 undang-undang kuno, termasuk semakan undang-undang komersial, seperti Akta Kontrak 1950, untuk menyelaraskannya dengan piawaian kontemporari.

Adalah perlu untuk menilai undang-undang yang tidak lagi relevan atau sesuai untuk era digital dan mengemas kininya untuk mengikuti perubahan masa. - DagangNews.com

NOTA EDITOR: Artikel ini asalnya dalam Bahasa Inggeris disiarkan di The Star