Taib, Ketua Menteri paling lama berkhidmat dan bekas Gabenor adalah `Bapa Pemodenan Sarawak'

KUALA LUMPUR 21 Feb - Bekas Ketua Negara Tun Pehin Sri Abdul Taib Mahmud, yang berkhidmat sebagai Ketua Menteri Sarawak selama lebih tiga dekad, telah meninggal dunia pada usia 87 tahun ini pagi jam 4.28 pagi ini di sebuah hospital swasta di Kuala Lumpur.

Menurut Menteri Pelancongan, Industri Kreatif dan Seni Persembahan Dato Sri Abdul Karim Rahman Hamzah, pengebumian negeri akan diadakan untuknya di Dewan Undangan Negeri Sarawak Baharu Kompleks.

TERKINI: Sarawak isytihar dua hari berkabung atas pemergian Tun Abdul Taib Mahmud

Dikenali sebagai 'bapa Sarawak moden', Taib meninggalkan kesan yang tidak dapat dilupakan dalam sejarah negeri ini
dan pembangunan. Kepimpinannya menjadikan Sarawak daripada kawasan terpencil yang sederhana pada 1960-an menjadi bahagian yang cergas dan progresif di Malaysia hari ini.

Dilahirkan dalam keluarga bangsawan di Miri pada 21 Mei 1936, perjalanan Taib adalah satu ketabahan dan dedikasi.

Mendapat pendidikan di Sekolah St Joseph di Miri dan kemudian di Sekolah Menengah St Joseph di Kuching, beliau melanjutkan pelajaran undang-undang di Universiti Adelaide, Australia, di bawah Biasiswa Rancangan Colombo yang berprestij. Beliau kemudiannya mengambil pengajian pascasiswazah di Harvard pada tahun 1964.

Beliau berkahwin dengan Allahyarham Puan Sri Datuk Patinggi Laila Taib, seorang Muslim Poland berketurunan Lipka Tatar, pada 1959. Bersama-sama, mereka dikurniakan empat orang anak: Jamilah Taib Murray, Datuk Seri
Mahmud Abu Bekir Taib, Dato Sri Sulaiman Abdul Rahman Taib, dan Datuk Hanifah Hajar Taib.

Pada tahun 2009, Laila meninggal dunia akibat kanser. Pada 2010, Taib berkahwin dengan Toh Puan Raghad Kurdi Taib.

Kembali ke Sarawak pada tahun 1960, Taib telah terlibat dalam kancah politik Sarawak sejak pembentukan Malaysia pada tahun 1963.

Beliau adalah ahli politik termuda yang pernah mengangkat sumpah sebagai menteri negara — pada usia 27 tahun — dalam sejarah politik Sarawak. Tempoh beliau sebagai Ketua Menteri dari 1981 hingga 2014 bermula dari umur 45 tahun adalah yang paling lama di Malaysia, manakala 38 tahun sebagai Ahli Parlimen mengukuhkan jejaknya dalam sejarah politik negara.

Kehidupan yang didedikasikan untuk perkhidmatan dan pembangunan

Di bawah bimbingannya, Sarawak menyaksikan era kemajuan yang belum pernah terjadi sebelumnya. Pada mulanya
bergelut dengan kemiskinan, kekurangan infrastruktur, dan ketidakstabilan politik dengan pelbagai kumpulan etnik dan parti politik, kepimpinan Taib membawa transformasi radikal kepada negeri itu.

Sekembalinya ke Sarawak pada 1960, Taib bekerja di Crown Council dari 1962 hingga 1963. Tugas pertamanya sebagai sebahagian daripada eksekutif dengan pelantikan sebagai Menteri Komunikasi dan Kerja-kerja dalam Kabinet Ketua Menteri Sarawak yang pertama, Tan Sri Datuk Amar Stephen Kalong Ningkan.

Sepanjang 50 tahun seterusnya, beliau mendedikasikan dan menumpukan hidupnya untuk pembangunan dan kebajikan bangsa dan negeri Sarawak.

Beliau berkhidmat sebagai menteri persekutuan di pelbagai kementerian selama 13 tahun sejak 1968, termasuk Menteri Perancangan Am dan Penyelidikan SosioEkonomi, Menteri Industri Utama, Menteri Pertahanan, dan akhirnya, Menteri Wilayah Persekutuan.

Ketua Menteri keempat

Selepas itu, pada 26 Mac 1981, beliau dilantik sebagai Ketua Menteri Sarawak keempat dan berkhidmat selama 33 tahun, mengemudi Sarawak melalui era pembangunan yang tiada tandingannya.

Teras falsafah kepimpinan Taib ialah pengenalan 'Politik Pembangunan’, dasar yang berakar umbi dalam prinsip COME— perubahan, peluang, mobiliti, dan kesaksamaan untuk semua rakyat Sarawak.

Dasar inovatif ini menandakan era baharu, di mana kemajuan ekonomi mengatasi politik perseteruan. Tumpuan beliau kepada pertumbuhan ekonomi, pembangunan luar bandar, dan baik pulih infrastruktur membentuk naratif baharu untuk masa depan Sarawak.

Sarawak, yang bangkit daripada cengkaman penjajahan British, merupakan negeri terbelakang dari segi ekonomi. Jalan terpanjang pun sekadar jalan dipenuhi tanah dan batu kerikil yang menghala keluar dari Kuching. Negeri itu tidak mempunyai hotel terkenal yang patut disebut dengan gah.

Pada masa itu, insiden kemiskinan melonjak kepada lebih 70 peratus, dan pendapatan rakyat Sarawak tidak dapat menampung walaupun sebuah bandar kecil Barat untuk tempoh seminggu. Sekolah adalah usang, dan kanak-kanak hadir tanpa alas kaki.

Dengan kira-kira 5,000 kampung dan rumah panjang yang bertaburan di seluruh negeri, kekurangan infrastruktur menunjukkan cabaran besar dalam membangunkan Sarawak. Walaupun lebih satu abad pemerintahan di bawah Brooke dan British, negeri ini masih kurang membangun.

Dengan Taib menyandang jawatan Ketua Menteri Sarawak, adalah penting transformasi berlaku dan Sarawak mengalami perubahan yang radikal. Lonjakan yang luar biasa masuk pembangunan bukan kebetulan atau kebetulan tetapi hasil daripada dasar yang bijak dan merangka pelaksanaan yang teliti.

Taib bukan sahaja seorang peguam tetapi juga memegang asas yang kukuh dalam ekonomi, menerusi pengajiannya dalam bidang ekonomi di Harvard. Ekonomi dan kewangan adalah kelebihannya, yang disahkan bekas Timbalan Ketua Menteri Datuk Patinggi Wong Soon Kai, perancangan itu adalah kukuh Taib titik.

Semasa menjadi menteri persekutuan, Taib mendapat kelebihan yang ketara berbanding pemimpin Borneo yang lain dalam mengemudi hubungan dengan kerajaan pusat. Menggunakan kemahiran diplomasi, beliau berkesan membawa pembangunan di Sarawak, menerajui inisiatif yang merangkumi penambahbaikan infrastruktur penting seperti jalan raya, jambatan, elektrik, bekalan air, dan banyak lagi.

Warisan berterusan Taib jelas dalam perubahan besar yang dicetuskannya merentasi pelbagai sektor. Beliau menerajui revolusi dalam infrastruktur, pendidikan, dan industri, secara asasnya membentuk semula ekonomi Sarawak daripada asas agraria menjadi kuasa industri maju.

Beliau adalah Ketua Menteri yang menetapkan tradisi bajet pembangunan luar bandar yang besar di mana 60 peratus daripada bajet tahunan Sarawak diperuntukkan kepada kawasan luar bandar dan 40 peratus untuk perbelanjaan berulang.

Semasa penjajahan British pada tahun 1954, import Sarawak berjumlah AS$130 juta manakala eksport bernilai AS$125 juta, mengakibatkan imbangan perdagangan yang buruk sebanyak AS$5 juta. Peruntukan bajet strategik Taib mendorong pertumbuhan ekonomi, membawa kepada peningkatan eksponen dalam Bajet Sarawak kepada RM4.9 bilion pada 2013, di samping status bebas hutang.

Arkitek transformasi Sarawak

Taib juga menerajui penubuhan institusi pendidikan seperti Universiti Malaysia Sarawak (Unimas) di Kota Samarahan, menandakan era pendidikan memajukan dan mempertingkatkan peluang untuk penduduk Sarawak.

Bekas kawasan Parlimennya di Kota Samarahan telah ditukar menjadi hab pendidikan Sarawak. Selain itu, beliau memudahkan penubuhan banyak institut latihan dan kolej untuk melengkapkan rakyat Sarawak dengan kemahiran yang pelbagai, bukan sahaja untuk memajukan pembangunan Sarawak tetapi juga untuk meningkatkan taraf hidup rakyat.

Ini termasuk Kolej Laila Taib dan Universiti Teknologi Sarawak (UTS) di Sibu, Universiti Teknologi Swinburne Kampus Sarawak di Kuching, dan Universiti Curtin Malaysia di Miri.

Untuk memangkin pembangunan luar bandar, beliau mengenal pasti titik pencetus dan mengumpulkannya mengikut
kedekatan geografi yang menjadi jisim kritikal supaya kemudahan asas dan infrastruktur boleh disediakan.

Pencapaiannya merangkumi pelbagai bidang, dan beberapa sumbangan terkenalnya termasuk penubuhan Lembaga Kemajuan Bintulu (BDA) untuk memanfaatkan minyak Sarawak yang banyak dan sumber gas; penciptaan bahagian pentadbiran baru seperti Mukah, Betong, dan Samarahan; dan peningkatan Kuching dan Miri menjadi bandar.

Tambahan pula, Taib juga merupakan penggerak di sebalik pembangunan pelbagai taman perindustrian, termasuk  Samajaya, Demak Jaya, Samalaju dan Tanjung Manis. Taman-taman industri ini telah menjana peluang pekerjaan yang banyak, terutamanya memberi manfaat kepada penduduk tempatan dan pencari kerja luar bandar.

Di sebalik kemajuan dalam industri minyak dan gas, Taib memainkan peranan penting dalam mengubah sektor sumber utama seperti perkayuan, kelapa sawit, dan ladang hutan. Industri-industri ini telah menyediakan pekerjaan dan kekayaan yang banyak untuk rakyat Sarawak sepanjang tahun.

Selain itu, beliau juga mewujudkan beberapa badan berkanun seperti Penjagaan Tanah dan Pihak Berkuasa Pembangunan (LCDA), Perbadanan Perhutanan Sarawak (SFC), dan Sacofa Sdn Bhd, dan memperbesarkan peranan dan fungsi mereka yang ditubuhkan seperti Perbadanan Pembangunan Ekonomi Sarawak (SEDC) dan Pihak Berkuasa Penyatuan dan Pemulihan Tanah Sarawak (Salcra).

Beliau berjaya memartabatkan Sarawak ke tahap baharu, menjajarkan rantau ini dengan agenda negara dan menetapkan asas untuk meningkatkan pendapatan rakyat daripada sederhana kepada tinggi.

Dari segi politik, walaupun terdapat parti yang mewakili pelbagai kaum dan ideologi, Taib menunjukkan pengendalian yang bijak dan bijaksana yang menghalang sebarang insiden pertumpahan darah atau pemberontakan bermusuhan.

Sepanjang tiga dekad kepimpinannya di Sarawak, beliau berjaya mengekalkan kestabilan politik rantau ini. Kejayaan evolusi Sarawak ke negerinya sekarang banyak berhutang budi kepada dasar ‘Politik Pembangunan,’ strategi yang dapat dilaksanakan oleh kestabilan politik Sarawak yang mampan, dengan Parti Pesaka Bumiputera Bersatu (PBB) sebagai tulang belakang parti pemerintah.

Di bawah payung PBB, kerajaan yang berdaya tahan dan berkekalan telah dibentuk, beroperasi dengan prinsip kerjasama dan keharmonian dengan parti komponen lain seperti Sarawak United Peoples’ Party (SUPP), Parti Rakyat Sarawak (PRS), dan Parti Demokratik Progresif (PDP).

Penghargaan antarabangsa dan warisan yang berkekalan

Sebagai mengiktiraf sumbangan besar beliau kepada pembangunan kedua-dua negeri dan negara, Taib diberi penghormatan dengan anugerah tertinggi Sarawak, Satria Bintang Sarawak (SBS), mengurniakan kepadanya gelaran ‘Pehin Sri’ yang terhormat.

Selain itu, beliau dikurniakan penghormatan tertinggi negara, Darjah Kebesaran Seri Maharaja Mangku Negara (SSM), membawa gelaran ‘Tun’.

Taib juga telah menerima anugerah khas dari pelbagai negara, termasuk Australia, Jepun, Korea Selatan, Indonesia, Thailand, dan Brunei. Anugerah ini mencerminkan pengiktirafan dan penghargaan antarabangsa atas pencapaian dan dedikasi beliau yang luar biasa.

Warisan Taib berdiri sebagai bukti kehidupan yang berdedikasi untuk memajukan Sarawak menerusi kepimpinan berwawasan dan komitmen untuk kemajuan membentuk semula rantau ini dan meletakkan asas untuk pertumbuhan dan kemakmurannya yang berterusan.

Pemergiannya menandakan berakhirnya satu era tetapi meninggalkan legasi kekal yang akan terus membentuk masa depan Sarawak. - DagangNews.com