Pengisytiharan aset hendaklah tidak bersyarat dan bukan jadi alat rundingan kepada semua Ahli Parlimen - C4 Center

PADA 2 September 2024, Ketua Whip Perikatan Nasional (PN), Takiyuddin Hassan menyatakan bahawa kerajaan telah meletakkan beberapa syarat supaya ahli Parlimen Perikatan Nasional (PN) boleh menerima peruntukan kewangan bagi kawasan mereka, melalui memorandum persefahaman yang dicadangkan antara kerajaan dan pembangkang.

Antara syaratnya ialah kewajipan semua ahli pembangkang mengisytiharkan harta mereka, syarat yang dikritik Takiyuddin atas dasar ahli parlimen pembangkang bukan sebahagian daripada pentadbiran kerajaan.

Pusat Membanteras Rasuah dan Kronisme (Pusat C4) menuntut keperluan pengisytiharan aset hendaklah terpakai kepada semua Ahli Parlimen, dan tidak boleh digunakan sebagai alat untuk gerakan politik.

Pengisytiharan aset ialah aspek penting dalam tadbir urus yang bersih dan telus. Pada dasarnya, ahli politik tidak boleh menggunakan jawatan mereka untuk kepentingan peribadi atau pengumpulan kekayaan untuk kepentingan parti politik mereka.

Oleh itu, pengisytiharan aset adalah cara yang penting di mana ahli politik, sebagai wakil pengundi, boleh bertanggungjawab dan tertakluk kepada siasatan awam sekiranya terdapat kekayaan yang tidak wajar atau tidak seimbang dalam milikan mereka, dan seterusnya berfungsi sebagai faktor penghalang terhadap perbuatan ini.

Paling penting, pengisytiharan aset harus dilakukan oleh semua Ahli Parlimen, tanpa mengira gabungan parti, untuk memulihkan kepercayaan orang ramai terhadap proses parlimen kita secara keseluruhan.

Walau bagaimanapun, penggunaan keperluan pengisytiharan aset oleh Kerajaan Madani sebagai alat tawar-menawar menjejaskan prinsip tadbir urus di atas.

Jauh daripada proses yang tidak boleh dirunding yang mesti dilakukan oleh semua individu yang memasuki politik, ia kini digunakan sebagai demonstrasi simbolik "kesetiaan" kepada pentadbiran semasa. Lebih teruk lagi, kesetiaan itu dibalas melalui pembiayaan untuk kawasan pilihan raya pembangkang.

Persoalan yang lebih serius kemudiannya timbul: mengapa tuntutan yang jelas untuk pengisytiharan aset dibuat terhadap pembangkang jika kerajaan belum lagi mengenakan kewajipan yang sama ke atas diri mereka sendiri?

Jika kerajaan benar-benar percaya dengan keberkesanan dan keperluan untuk pengisytiharan aset, mengapa proses itu tidak diformalkan dalam undang-undang untuk semua Ahli Parlimen?

Bukti yang menunjukkan pengisytiharan aset di sini digunakan secara sinis untuk mendapatkan mata politik menentang pembangkang adalah lebih sukar untuk dinafikan.

Satu-satunya cara di mana tuntutan oleh kerajaan agar pembangkang mengisytiharkan harta mereka pada asasnya boleh dibenarkan dan dilihat dengan suci hati adalah jika semua ahli parlimen kerajaan juga mengisytiharkan aset mereka sebagai prasyarat untuk memasuki MOU — apa-apa yang kurang daripada pendedahan penuh daripada kerajaan Madani akan dilihat sebagai munafik.

Tambahan pula, bagaimanakah kerajaan mengharapkan pembangkang mengisytiharkan harta mereka di luar rangka kerja yang dikawal selia?

Kerajaan pastinya percaya bahawa rangka kerja yang optimum wujud kerana mereka telah mengkaji perlembagaan dan pelaksanaannya sejak awal tahun 2024, jadi pengisytiharan aset yang kurang daripada itu semestinya dilihat sebagai tidak mencukupi atau tidak mencukupi untuk tujuan ketelusan.

Sebaliknya, jika kerajaan sudah mempunyai struktur pengisytiharan aset dalam fikiran yang akan dikenakan ke atas ahli pembangkang untuk MOU ini, ia menimbulkan persoalan lanjut mengapa struktur itu tidak boleh diperkenalkan secara sama rata untuk semua Ahli Parlimen dan boleh dikuatkuasakan dalam undang-undang, atau sekurang-kurangnya diumumkan secara terbuka?

Sebaliknya, pembangkang PN tidak boleh berpura-pura sebagai parti yang difitnah secara tidak adil dalam peristiwa ini, kerana kenyataan mereka mendedahkan pertentangan mereka sendiri terhadap tadbir urus yang baik dan ketelusan.

Takiyuddin Hassan mempersoalkan amalan mengenakan kewajipan pengisytiharan aset, dengan menyatakan bahawa ia biasanya hanya terpakai kepada anggota pentadbiran kerajaan. Keengganan terhadap pengisytiharan aset ini menunjukkan kepercayaan mereka sendiri bahawa sebagai ahli pembangkang, mereka entah bagaimana dikecualikan daripada prinsip tersebut.

Ia mesti dinyatakan dalam istilah yang paling kukuh bahawa ini adalah kepercayaan asas yang salah dan cacat. Ketelusan bukanlah kewajipan layak berdasarkan tanggapan rasmi tentang siapa yang memegang kuasa dan siapa yang tidak — aplikasi terpilih kewajipan ketelusan akhirnya merupakan kegagalan tadbir urus yang baik.

Walaupun pembangkang tidak memegang tampuk pemerintahan di Putrajaya, ahli parlimen mereka boleh dan harus memilih untuk mengisytiharkan harta mereka secara sukarela — amalan baik yang harus dinormalisasi bagi sesiapa sahaja yang memasuki pejabat awam, dan sebagai penguat keyakinan pengundi.

Adakah terdapat masa depan untuk undang-undang pengisytiharan aset mandatori?

Beberapa tahun kebelakangan ini telah menyaksikan kemerosotan serius dalam kemungkinan memperkenalkan undang-undang pengisytiharan aset mandatori untuk Ahli Parlimen. Selepas PRU14 pada 2018, kerajaan Pakatan Harapan memperkenalkan Pelan Anti Rasuah Nasional 2018-2023 (NACP), di mana rangka kerja pengisytiharan aset mandatori untuk semua Ahli Parlimen membentuk matlamat strategik.

Bagaimanapun, semasa semakan pertengahan penggal pada 2021, inisiatif 1.2.9 NACP telah dipinda daripada, "Untuk memperkenalkan undang-undang bertulis mengenai pengisytiharan aset dan kepentingan oleh Ahli Parlimen" kepada inisiatif 1.2.6, "Untuk menjalankan kajian tentang daya maju undang-undang bertulis mengenai pengisytiharan aset oleh Anggota Pentadbiran dan Ahli Parlimen”.

Seterusnya, pada awal tahun ini, Strategi Anti Rasuah Kebangsaan 2024-2028 (NACS) menggantikan NACP. Menariknya, sebarang sebutan mengenai undang-undang pengisytiharan aset tidak terdapat dalam NACS, termasuk di bawah lampiran bertajuk "Inisiatif NACP Yang Tidak Dapat Disiapkan pada Disember 2023".

Sebaliknya, NACS hanya menyebut tentang memperkenalkan mekanisme pengisytiharan kepentingan dan hadiah di bawah Substrategi 2.12, "Untuk memperkenalkan mekanisme pengisytiharan kepentingan dan hadiah oleh ahli pentadbiran dan ahli Parlimen."

Walaupun dilaporkan awal tahun ini bahawa Jawatankuasa Kabinet Khas mengenai Tadbir Urus Negara telah bersetuju untuk memperkenalkan rangka kerja pengisytiharan aset baharu untuk Ahli Parlimen dan anggota pentadbiran persekutuan, terdapat sedikit maklumat terkini mengenai perkembangannya.

Tambahan pula, sebagai rangka kerja semata-mata, kemungkinan pengisytiharan aset tidak akan diwajibkan dan membawa kepada percanggahan ketelusan yang sama dalam kalangan Ahli Parlimen yang diperhatikan pada masa ini.

Dengan kesediaan jelas kerajaan semasa untuk menggunakan keperluan pengisytiharan aset sebagai alat tawar-menawar untuk gerakan politik, seruan baharu untuk undang-undang pengisytiharan aset untuk semua Ahli Parlimen mesti dibuat.

Oleh itu, Pusat C4 sangat menyeru agar undang-undang pengisytiharan aset diperkenalkan kepada semua Ahli Parlimen yang menyediakan rangka kerja yang jelas untuk pengisytiharan dan akses awam kepada maklumat ini. - DagangNews.com

Center to Combat Corruption & Cronyism (C4 Center) adalah pusat advokasi dasar di Malaysia yang berfungsi untuk menyelidik, menyiasat dan mendedahkan rasuah kerajaan di semua peringkat.